Nhắc tới Nhật Bản chắc hẳn sẽ không thể thiếu được cây Bonsai – một biểu tượng văn hoá độc đáo của đất nước này. Nó đại diện cho vẻ đẹp thiên nhiên, triết lý sống sâu sắc và nghệ thuật đỉnh cao. Không đơn thuần chỉ là cây cảnh mà mỗi cây Bonsai là một câu chuyện được người nghệ nhân gửi gắm qua từng đường nét.
Cây Bonsai – tôn kính thiên nhiên
Ở Nhật Bản, việc trồng và chăm sóc cây Bonsai không chỉ là một thú vui tao nhã. Nó là hành động thể hiện cho sự tôn kính với thiên nhiên, vì loài cây này là minh chứng cho sự cân bằng và hoà hợp giữa con người và thiên nhiên.
Người trồng Bonsai không tự nhiên được gọi là nghệ nhân, họ dốc từng hơi thở, trọn tâm tư vào từng nhánh cây. Vì vậy mà mỗi cây được tạo nên là minh chứng cho sự hoà hợp giữa con người và thiên nhiên. Chăm sóc một cái cây, không biết người nghệ nhân đã phải tỉa bao lần lá, uốn bao lần cành, cắt bao nhiêu vết để cây có thể phát triển theo đúng dáng vẻ mà thiên nhiên đã định sẵn. Để một Bonsai đạt đến độ chuẩn dáng vóc là kết quả của sự tỉ mỉ chăm chút từ bàn tay nghệ nhân, nó đúng với triết lý chậm mà chắc trong văn hóa Nhật Bản.
Đại diện tiêu biểu cho triết lý wabi-sabi và tinh thần thiền
Cây Bonsai còn mang đậm triết lý wabi-sabi, tôn vinh lên vẻ đẹp từ sự không hoàn hảo, bất hài hòa, giản dị và vô thường. Bạn sẽ nhìn thấy những nhánh cây cong vẹo, hay thân gỗ nứt nẻ…nhưng chúng không làm mất đi giá trị, vẻ đẹp của Bonsai mà trái lại còn tô điểm thêm điều đó. Nhắc nhở con người tôn trọng từng khoảnh khắc, dấu ấn của thời gian.
Cùng với đó, sự tĩnh lặng, tập trung khi chăm sóc Bonsai cũng là một yếu tố phản ánh tinh thần Thiền trong văn hoá Nhật. Vì vậy mà khi ngắm nhìn một cây Bonsai, bạn sẽ có cảm giác được hòa mình vào sự thanh bình của tự nhiên, một cảm giác chữa lành và vỗ về cực giá trị.
Biểu tượng của sự kiên nhẫn và trí tuệ
Bạn có biết một cây Bonsai sẽ phải trải qua hàng thập kỷ để đạt tới sự hoàn mỹ, không có gì là một sớm một chiều để có được. Và quá trình này cũng đòi hỏi ở người trồng cây cần có sự kiên nhẫn và trí tuệ cực phi thường. Không một loài cây nào có số lần tỉa lá, cắt, tạo hình nhiều như Bonsai. Chưa kể còn phải chờ đợi nó lớn lên và thành hình theo đúng quy luật tự nhiên.
Chính vì vậy mà mỗi cây Bonsai trưởng thành như một đại diện cho trí tuệ và sự kiên nhẫn. Như một sự nhắc nhở con người mọi điều tốt đẹp nhất đều cần thời gian để có thể đạt được.
Biểu tượng của tài lộc và thịnh vượng
Một trong những ý nghĩa khác của cây Bonsai là đại diện cho may mắn và thịnh vượng. Với một số dáng cây phổ biến như Tam Tài hay các dòng cây có rễ chắc khỏe, lá xanh tươi được cho rằng nó sẽ có được năng lượng tích cực mang đến sự sung túc và bình an cho gia đình. Cộng với đó là vị trí đặt cây cũng cần được tính toán, ở không gian trang trọng như phòng khách, ban công, sân vườn để nó phát huy tối đa nguồn năng lượng phong thuỷ.
Tác phẩm nghệ thuật sống
Nhìn cây đoán người, Bonsai phản ánh một cách chân thực về cá tính và tâm hồn của người nghệ nhân đã tạo nên nó. Nên không có cây Bonsai nào giống hệt nhau vì đó là sự kết hợp giữa thiên nhiên và con người. Như một bài thơ không lời, kể câu chuyện về sự sống và sáng tạo.
Biểu tượng của sự trường tồn và bền bỉ
Nghĩ tới Bonsai người ta nghĩ tới sự trường thọ, bền bỉ, tuổi đời của cây thường cả hàng thế kỷ. Trước thiên nhiên và thời gian, nó bất tử, nó vững vàng và kiên định đứng đó. Như phản ánh về sự mạnh mẽ và không ngừng vươn lên. Người Nhật xem Bonsai còn là một lời nhắc nhở về cuộc sống và quan tâm tới những người thân yêu.
Nghệ thuật vượt thời gian
Vốn dĩ một loài cây bình thường đã là nhân tố giúp không gian sống thêm đẹp mắt và tràn đầy sức sống. Càng tuyệt vời hơn nếu đó là Bonsai – nghệ thuật vượt thời gian. Nó giúp con người gắn kết chặt chẽ với thiên nhiên, học được cách yêu thương và kiên nhẫn. Một lời nhắc rằng vẻ đẹp không phải bao giờ cũng đến từ sự hoàn hảo, mà sự bất đối xứng cũng tạo nên được một vẻ đẹp mê đắm lòng người.
Ở cây Bonsai bạn sẽ cảm nhận rõ ràng nét đẹp văn hoá, triết lý sâu sắc và tính cách con người Nhật Bản. Một đất nước giáo dục và lan tỏa những giá trị sâu sắc một cách thật tinh tế.
